Σχετικά με την Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου
Κείμενα και έρευνα: Κωνσταντίνος Μήτσης
Εκεί όπου ο κινηματογράφος συναντά τις μεγάλες αφηγήσεις
Η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο μεταμορφώνει κάθε Νοέμβριο την πόλη σε έναν ζωντανό τόπο συνάντησης του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Και τον Νοέμβριο του 2026, το φεστιβάλ θα παρουσιάσει στον χώρο του Gasteig HP8 ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα ταινιών μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και μικρού μήκους – μια ματιά στη δημιουργική δύναμη μιας ζωντανής κινηματογραφικής σκηνής που επεκτείνεται πολύ πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας.
Από την πρώτη του διοργάνωση, το 1984, το φεστιβάλ συγκαταλέγεται στα πιο ιστορικά της πόλης και αποτελεί πλέον σταθερό σημείο αναφοράς στο πολιτιστικό ημερολόγιο του Μονάχου.
Στο επίκεντρο δεν βρίσκεται η συνηθισμένη εικόνα της ηλιόλουστης Ελλάδας, αλλά μια χώρα γεμάτη αντιθέσεις, συναισθήματα και ιστορίες που αγγίζουν βαθιά. Πολλές από τις ταινίες εξερευνούν κοινωνικές ρωγμές, προσωπικές πορείες και πολιτικές μεταβολές – συχνά με μια δυναμική σύνθεση ζεστασιάς, οργής, χιούμορ και ποιητικής κινηματογραφικής ματιάς.
Για δέκα ημέρες, το κοινό απολαμβάνει καθημερινές προβολές, πολυάριθμες πρεμιέρες για το Μόναχο και έργα νέων σκηνοθετ(ρι)ών που κερδίζουν διεθνή προσοχή. Όλες οι ταινίες προβάλλονται στην πρωτότυπη γλώσσα με υπότιτλους, προσφέροντας μια αυθεντική εμπειρία και βαθιά εμβάθυνση στη γλώσσα και την ατμόσφαιρα των έργων.
Η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου είναι κάτι περισσότερο από φεστιβάλ: είναι τόπος συνάντησης. Το κοινό της είναι πολυσυλλεκτικό και ανοιχτό. Ανάμεσα στις προβολές γεννιούνται συζητήσεις για χαρακτήρες, θεματικές και κινηματογραφικές προσεγγίσεις – στο φουαγιέ, στον δρόμο προς την αίθουσα ή στο τέλος της ημέρας. Έτσι δημιουργείται ένας χώρος όπου ο πολιτισμός υπερβαίνει σύνορα και ανοίγει νέους τρόπους θέασης και σκέψης.
Ο σύλλογος Cinephile München e. V. διοργανώνει από το 2018 την Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, οργανώνοντας με πάθος κινηματογραφικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ και συναντήσεις.
Η ιστορία της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο
Τα πρώτα χρόνια: Η γέννηση μιας νέας κινηματογραφικής κουλτούρας (1982–1984)
Οι ρίζες της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο φτάνουν στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Το 1982, από την κινηματογραφική ομάδα Skepsou – Denk nach ιδρύθηκε το Ελληνικό Κινηματογραφικό Φόρουμ Μονάχου (Griechisches Filmforum München e.V.). Η ομάδα υπήρξε τότε κάτι πρωτοποριακό: νέοι ελληνικής καταγωγής δεύτερης γενιάς συνεργάζονταν με Γερμανούς συνομηλίκους αναζητώντας μια δική τους πολιτιστική ταυτότητα – και γύριζαν ακόμη και ταινίες μικρού μήκους.
Σε μια εποχή όπου πολλοί Έλληνες που ζούσαν στο Μόναχο είχαν κυρίως πρόσβαση σε κακής ποιότητας βιντεοκασέτες και ελάχιστες ευκαιρίες να γνωρίσουν ποιοτικό κινηματογράφο, το Φόρουμ έθεσε έναν φιλόδοξο στόχο: να φέρει στο κοινό τα σημαντικότερα έργα του σύγχρονου ελληνικού κινηματογρ
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και ο Κώστας Γιαννακάκος
Μια σκηνή για τον νέο ελληνικό κινηματογράφο (από το 1984)
Το 1984, το Κινηματογραφικό Φόρουμ παρουσίασε για πρώτη φορά μια Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου – με στόχο την προβολή ρεαλιστικών και καλλιτεχνικά απαιτητικών ταινιών. Μακριά από πατριωτικά στερεότυπα, στο επίκεντρο βρέθηκαν έργα που ασχολούνταν με κοινωνικές ρωγμές, την ιστορία, τις αλλαγές στην ελληνική κοινωνία και την προσωπική εμπειρία.
Σκηνοθέτες όπως ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Παντελής Βούλγαρης, ο Νίκος Περάκης και η Τώνια Μαρκετάκη σημάδεψαν αυτή τη νέα εποχή του ελληνικού κινηματογράφου και έγιναν οικεία ονόματα στο Μόναχο.
Ο σύλλογος εντάχθηκε γρήγορα στη κινηματογραφική σκηνή του Μονάχου: το Ελληνικό Κινηματογραφικό Φόρουμ έγινε μέλος της Filmstadt München, της τότε ένωσης των τοπικών πρωτοβουλιών κινηματογραφικού πολιτισμού – και υπήρξε ο πρώτος μη γερμανικός σύλλ
Αμαλία Αντωνιάδου, Κώστας Γιαννακάκος, Αργύρης Σφουντούρης, Στέφαν Χάουπτ, Μάγδα Σμιντ (από αριστερά προς τα δεξιά)
Ένα φεστιβάλ μεγαλώνει – και μαζί του ο πολιτισμός (δεκαετία του 1990)
Με την αυξανόμενη επιτυχία της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου, το φεστιβάλ εξελίχθηκε σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης ελληνικής κουλτούρας στη Γερμανία. Εκτός από τις προβολές ταινιών, σύντομα οργανώθηκαν επίσης συναυλίες, αναγνώσεις και συζητήσεις.
Μεγάλα ονόματα της ελληνικής λογοτεχνίας – ανάμεσά τους οι Πέτρος Μάρκαρης, Διδώ Σωτηρίου, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Μιχάλης Γκανάς, Τίτος Πατρίκιος και Αστέρης Κούτουλας – φιλοξενήθηκαν στο Μόναχο.
Το ελληνικό προξενείο άρχισε επίσης να ανοίγεται ολοένα και περισσότερο σε πολιτιστικά εγχειρήματα, ενισχύοντας έτσι τη δικτύωση με παραγωγούς, διανομείς και φορείς όπως η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Αυτές οι συνεργασίες συνεχίζουν να αποδίδουν μέχρι σήμερα, επιτρέποντας κάθε χρόνο την παρουσίαση μιας επίκαιρης επιλογής ταινιών απευθείας από την Ελλάδα.
Αμαλία Αντωνιάδου, στις αρχές της δεκαετίας του 2000
Ο Κώστας Γιαννακάκος, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, σε μια από τις τελετές έναρξης της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο.
Η Μάγδα Σμιντ στην Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου το 2012
Από το 2017: Μια νέα εποχή
Στα τέλη της δεκαετίας του 2010 ξεκίνησε μια νέα εποχή για το φεστιβάλ. Το 2017 αποτέλεσε καθοριστικό σημείο καμπής: με τη δημιουργία της εθελοντικής ομάδας Cinephil – Φίλοι του Ελληνικού Κινηματογράφου εμφανίστηκε μια νέα, δυναμική ομάδα, η οποία συνεργάστηκε αρχικά με το Ελληνικό Κινηματογραφικό Φόρουμ για τον οργανωτικό ανασχεδιασμό της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου.
Τα επόμενα χρόνια αυτή η μεταβατική περίοδος σταδιακά εδραιώθηκε. Ήδη από το 2018, η ομάδα Cinephil ανέλαβε πλήρως τη διοργάνωση του φεστιβάλ, διαμορφώνοντάς το με τη δική της προγραμματική ταυτότητα, νέες ιδέες και την επιδίωξη να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την παρουσία της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου στο πολιτιστικό τοπίο του Μονάχου. Το 2019/2020 ο νέος αυτός προσανατολισμός απέκτησε και θεσμικό χαρακτήρα, όταν ο νεοσύστατος σύλλογος Cinephile München e. V. ανέλαβε επίσημα την ευθύνη του φεστιβάλ, δημιουργώντας έτσι το οργανωτικό και προγραμματικό πλαίσιο για τη συνέχιση και εξέλιξη αυτού του ιστορικού θεσμού.
Το Ελληνικό Κινηματογραφικό Φόρουμ e.V. στήριξε ενεργά αυτή τη μετάβαση και την ομάδα, βοηθώντας τη να χαράξει νέους δρόμους χωρίς να χαθεί η βαθιά ριζωμένη παράδοση της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου. Έτσι, με τον καιρό διαμορφώθηκε ένα επιτυχημένο φεστιβάλ που συνδύαζε αρμονικά παράδοση και ανανέωση.
Σάκης Βέργος, Μαρκ Γκουνέλας, Μάγδα Σμιντ, Βασίλης Κουκαλάνης, Μαρία Κατεμλιάδου, Άλκηστις Καφετζή, Κωνσταντίνος Μήτσης και Χρυσή Τσιαούση (από αριστερά προς τα δεξιά)
Πάνω από 3000 επισκέτριες και επισκέπτες το 2019
Το 2019 υπήρξε μια χρονιά που θα έμενε αξέχαστη για την Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο. Η 33η διοργάνωση εξελίχθηκε σε πραγματική γιορτή του κοινού: πάνω από τρεις χιλιάδες θεατές κατέκλυσαν τους κινηματογράφους – περισσότεροι από ποτέ άλλοτε. Το πρόγραμμα περιλάμβανε περισσότερες από είκοσι σύγχρονες παραγωγές από την Ελλάδα και την Κύπρο, ανάμεσά τους και γερμανικές πρεμιέρες όπως τα The Waiter, Holy Boom, Her Job, Scopophilia και In This Land Nobody Knew How to Cry. Οι ταινίες παρουσίασαν ένα πολυδιάστατο πορτρέτο μιας χώρας ανάμεσα στην κρίση, την ανανέωση και τη δημιουργική ενέργεια, αναδεικνύοντας την εντυπωσιακή ποικιλία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου.
Ο σύλλογος Cinephile München κατάφερε αυτή την περίοδο να εξασφαλίσει σημαντικούς συνεργάτες για το φεστιβάλ – ανάμεσά τους την Aegean Airlines, μια ιστορική ζυθοποιία του Μονάχου και τον έμπορο εκλεκτών τροφίμων Atlas. Ιδίως με την Atlas αναπτύχθηκε μια στενή συνεργασία που συνόδευσε το φεστιβάλ για αρκετά χρόνια και διατηρήθηκε έως το 2022.
Το κινηματογραφικό πρόγραμμα πλαισιώθηκε από μια ξεχωριστή πολιτιστική δράση, που μετέτρεψε το φεστιβάλ σε τόπο συνάντησης πέρα από την απλή εμπειρία της προβολής. Στις 18 Νοεμβρίου, μια έκθεση στον χώρο PIXEL – Raum für Medien, Kultur und Partizipation – μετέτρεψε τον χώρο σε φόρουμ κ
Πάνω από 3000 επισκέπτριες και επισκέπτες στην Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο. Αυτό το ρεκόρ επισκεψιμότητας δεν έχει ξεπεραστεί μέχρι σήμερα.
Η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο … σε όλη τη Γερμανία
Το 2020 η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο βρέθηκε μπροστά σε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ιστορίας της: Η πανδημία του κορωνοϊού παρέλυσε την πολιτιστική ζωή, οι κινηματογράφοι παρέμειναν κλειστοί και οι συναντήσεις ήταν αδύνατες. Για πρώτη φορά από την ίδρυσή της, η διοργάνωση δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί με φυσική παρουσία. Αντί όμως να κάνει παύση, η ομάδα πήρε μια τολμηρή απόφαση. Με τον τίτλο «Griechische Filmwoche @ HOME» δημιουργήθηκε μια πλήρως ψηφιακή έκδοση, που έφερε το φεστιβάλ στα σαλόνια του κοινού.
Από τις 11 έως τις 22 Νοεμβρίου 2020, η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου παρουσίασε ένα επιμελημένο διαδικτυακό πρόγραμμα με σύγχρονες ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και μπλοκ μικρού μήκους, διαθέσιμα πανελλαδικά μέσω ψηφια
Η Μαρία Κατεμλιάδου, ο Κωνσταντίνος Μήτσης, η Κατερίνα Φίφα, η Άννα Χάνου, ο Αλέξανδρος Σιανός, η Ειρήνη Μπασιού, η Κατερίνα Παπαθανασίου, ο Χρήστος Καραγιάννης και ο Δημόκριτος Τσελίκας σε συζήτηση για την Ψηφιακή Έκδοση της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου (από δεξιά προς τα αριστερά και από πάνω προς τα κάτω)
Επιστροφή στη μεγάλη οθόνη … με μια σημαντική αλλαγή
Από το 2021, η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο εισήλθε σε μια φάση εδραίωσης και ανανέωσης. Μετά τους περιορισμούς της πανδημίας, το φεστιβάλ επέστρεψε εντυπωσιακά στη φυσική του μορφή τον Νοέμβριο του 2021 με την 35η διοργάνωσή του. Με ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα σύγχρονων παραγωγών και κινηματογραφικών κλασικών, η Εβδομάδα γιόρτασε ταυτόχρονα δύο σημαντικά ορόσημα: τα 100 χρόνια ελληνικού κινηματογράφου και τα 200 χρόνια ελληνικής ανεξαρτησίας.
Για πρώτη φορά, η διοργάνωση μεταφέρθηκε στο νέο Gasteig HP8. Παράλληλα, η τελετή έναρξης δεν πραγματοποιήθηκε πλέον στη Carl-Orff-Saal, αλλά στον κινηματογράφο Rio Filmpalast. Η γιορτή του 2021 ανέδειξε πόσο βαθιά είναι πλέον η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου ενταγμένη στο πολιτιστικό τοπίο του Μονάχου και πόσο επιτυχημένα συνεχίζει να λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στην ελληνική κινηματογραφική δημιουργία και το γερμανικό κοινό.
Maria Katemliadou, Regisseurin und Journalistin Angélique Kourounis, Thomas Iacobi und Konstatninos Mitsis beim Filmgespräch (von links nach rechts)
Το δικό της λογότυπο για την Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο
Το 2022 η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο: για πρώτη φορά εμφανίστηκε με δικό της λογότυπο, υπογραμμίζοντας έτσι το βήμα προς μια πιο επαγγελματική και αναγνωρίσιμη παρουσία. Από τις 18 έως τις 27 Νοεμβρίου, το φεστιβάλ παρουσίασε στον Rio Filmpalast και στο Gasteig HP8 ένα δυναμικό πρόγραμμα που έθεσε στο επίκεντρο το θάρρος, την ποικιλομορφία και την καλλιτεχνική ελευθερία.
Η διοργάνωση άνοιξε με τη Smyrna του Γρηγόρη Καραντινάκη, πλαισιωμένη από χαρακτηριστικές σύγχρονες ταινίες όπως τα Broadway, 18, Pack of Sheep, Holy Emy και < [/av_textblock]
Μέρος της εθελοντικής ομάδας της 36ης Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο παρουσιάζει το νέο λογότυπο
[/av_one_full]
Φεστιβάλ κινηματογράφου με καρδιά και στάση
Το 2023, η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο παρουσιάστηκε πιο ζωντανή από ποτέ. Από τις 18 έως τις 26 Νοεμβρίου, το φεστιβάλ παρουσίασε την 37η διοργάνωσή του και διεύρυνε αισθητά την παρουσία του στην πόλη: η έναρξη πραγματοποιήθηκε στο Rio Filmpalast, το πρόγραμμα συνεχίστηκε στο Gasteig HP8 και ολοκληρώθηκε στον κινηματογράφο Neues Rottmann – με μια επιπλέον προβολή τον Δεκέμβριο. Αυτή η χωρική ποικιλία αντανακλούσε τη φιλοδοξία να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη σκηνή στο ελληνικό σινεμά στο Μόναχο. Η έναρξη της φετινής διοργάνωσης έγινε με το Inside του Βασίλη Κατσούπη, μια διεθνή παραγωγή που ενσάρκωσε υποδειγματικά την καλλιτεχνική εξωστρέφεια της σύγχρονης ελληνικής κινηματογραφικής σκηνής.
Τη φετινή έκδοση συνόδευσε ένα ισχυρό line-up σύγχρονων ταινιών, ανάμεσα στις οποίες το Black Stone του Σπύρου Ιακωβίδη και το Kristos – The Last Child της Giulia Amati, καθώς και πολλά ντοκιμαντέρ και ταινίες μικρού μήκους που ανέδειξαν κοινωνικά ζητήματα της Ελλάδας μέσα από νέες οπτικές. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, ο άξονας παρέμεινε η ποικιλομορφία: το πρόγραμμα πρόσφερε πανελλήνιες και τοπικές πρεμιέρες, ανέδειξε τη στιλιστική ευρύτητα του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και απευθύνθηκε – μέσω ειδικών προβολών – και σε νεότερες ηλικιακές ομάδες.
Athina Birda, Despina Mavromati, Maria Katemliadou, Irini Kaprinioti, Joanna Pergjini, Nefeli Mina, Alexandros Sianos, Katerina Papathanasiou, Elena Dafnoudi, Katerina Fifa und Konstantinos Mitsis (von links nach rechts)
Περισσότεροι χώροι, περισσότερος πολιτισμός, περισσότερος κινηματογράφος
Το 2024, η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο άνοιξε ένα ακόμη σημαντικό κεφάλαιο της πορείας της. Για πρώτη φορά, το φεστιβάλ φιλοξενήθηκε με μέρος του προγράμματός του στον ιστορικό κινηματογράφο Theatiner Filmkunst, ενισχύοντας έτσι την παρουσία του στην καρδιά της πόλης. Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκε μια νέα συνεργασία με τα Münchner Kammerspiele, η οποία διεύρυνε ακόμη περισσότερο το πολιτιστικό εύρος της διοργάνωσης. Την έκδοση του 2024 συμπλήρωσε η έκθεση «10+1 Μουσεία της Ελλάδας».
Επιπλέον λάμψη πρόσθεσαν μια συναυλία του indie-pop συγκροτήματος vanGoy από το Μόναχο καθώς και ένα ζωντανό πάρτι έναρξης που σηματοδότησε με ενθουσιασμό την αρχή του φεστιβάλ. Το 2024 υπήρξε συνολικά μια χρονιά ανανέωσης και τολμηρών βημάτων: η ομάδα επανατοποθετήθηκε, πειραματίστηκε με νέα formats και προετοιμάστηκε εμφανώς για την επερχόμενη 40ή διοργάνωση – ένα ορόσημο που θα οδηγήσει την Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου σε μια νέα φάση της ιστορίας της.
Μέρος της εθελοντικής ομάδας της 39ης Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο στη σκηνή της μεγάλης έναρξης στο Rio Filmpalast.
Η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου χαράζει νέες πορείες
Το 2025, η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στο Μόναχο πραγματοποίησε ένα ουσιαστικό βήμα προς το μέλλον. Μετά από χρόνια σταθερότητας και αξιόπιστης πορείας, το μακροχρόνιο διοικητικό συμβούλιο του Cinephile München e. V. (Κωνσταντίνος Μήτσης, Κατερίνα Παπαθανασίου και Αλέξανδρος Σιανός) αποφάσισε να μην είναι εκ νέου υποψήφιο — μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι ένα νέο σχήμα θα αναλάβει να διαμορφώσει τα ερχόμενα χρόνια και να προετοιμάσει την 40ή διοργάνωση του φεστιβάλ.
Παράλληλα, το απερχόμενο συμβούλιο παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό ενεργό στο περιβάλλον της διοργάνωσης, ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά και χωρίς ρήξεις. Οι δοκιμασμένες συνεργασίες συνεχίστηκαν: η συμπόρευση με τον κινηματογράφο Theatiner Filmkunst διατηρήθηκε, ενώ το πάρτι έναρξης στον κομψό χώρο της Tam Tam Treppenbar των Münchner Kammerspiele έδωσε από την πρώτη στιγμή τον τόνο — σύγχρονο, αστικό, γιορτινό. Από τις 14 έως τις 23 Νοεμβρίου, το φεστιβάλ κάλεσε ξανά το κοινό του Μονάχου να βυθιστεί στον κόσμο του ελληνικού σινεμά· παρουσιάστηκαν έργα όπως τα Arcadia, Brando with a Glass Eye, Killerwood, Kinds of Kindness καθώς και μια επιλογή δυνατών ταινιών μικρού μήκους.
Η διοργάνωση το 2025, υπό τη διεύθυνση των Αντώνη Δημητρόπουλου και Αθηνάς Μπίρδα, δεν έδειξε μόνο ταινίες· αποτέλεσε η ίδια έκφραση αλλαγής. Η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου αναδιαμορφώθηκε — όχι για να αρνηθεί την παράδοσή της, αλλά για να την ανανεώσει. Με τον προσανατολισμό που έθεσε για την επόμενη δεκαετία, το φεστιβάλ έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: ο ελληνικός κινηματογράφος παραμένει ζωντανός, ουσιαστικός και βαθιά συνδεδεμένος με το Μόναχο.
